رئیس پژوهشکده زن و خانواده گفت: قانون‌نویسی‌ها و سیاست نویسی‌ها در کشور فاقد پیوست تحلیلی است و منطق حاکم بر آن مشخص نیست.

به گزارش قم نیوز حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدرضا زیبایی نژاد امروز در نشست خبری با موضوع بررسی«لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت» در پژوهشکده زن و خانواده اظهار داشت: این لایحه در تاریخ 24 دی‌ماه سال جاری و ده روز بعد از تصویب در هیئت‌وزیران از سوی رئیس‌جمهور به مجلس ارسال شد.

رئیس پژوهشکده زن و خانواده افزود: در حال حاضر لایحه در مجلس و در نوبت بررسی است، هم‌زمان با وصول این طرح در دی‌ماه، یک طرح را نیز نمایندگان پیشنهاد دادند و ظاهراً طرحی است که قوه قضائیه تدوین کرده است.

وی بیان کرد: طرح قوه قضائیه به هیئت دولت رفت و آن را اصلاح‌کرده‌اند و به لایحه دولت تبدیل‌شده و یک نسخه‌اش را مجلسی‌ها  به‌عنوان طرحی که از ناحیه خودشان است گرفته و روی میز گذاشته‌اند، با توجه به اینکه لایحه دولت بار مالی دارد، مبنای بحث و بررسی در مجلس قرار می‌گیرد.

 زیبایی نژاد عنوان کرد: اولین موضوع مهم در بررسی لایحه دولت، بحث «تبارشناسی موضوع» است، یعنی لایحه خشونت در دنیا یک تباری دارد و در ایران یک تبار دیگری دارد و ما ایرانی را مدنظر داریم.

وی تصریح کرد: در دهه 80، یک پژوهشی  به سفارش مرکز امور زنان ریاست جمهوری و با همکاری وزارت علوم، بانام « بررسی پدیده خشونت خانگی علیه زنان» در دولت اصلاحات در 26 استان انجام شد و پرسش‌هایی را از زنان درباره خشونت پرسیدند.

رئیس پژوهشکده زن و خانواده ادامه داد: نتیجه این پروژه نشان می‌داد 66 درصد از زنان در کشور ما خشونت خانگی را تجربه کرده‌اند و این با تحت خشونت هستند متفاوت است، ولی بازنمایی رسانه‌ای در آن زمان این‌گونه نشان داد که تحت خشونت هستند.

وی خاطرنشان کرد: موقعی که تعبیرات و مصداق‌های خشونت جابجا می‌شود و این‌که 66 درصد از زنان خانه‌دار تجربه خشونت داشته‌اند و تبدیل به یک فعل استمراری شود که تحت خشونت هستند، معنا و مفهوم آن متفاوت می‌شود.

 زیبایی نژاد بیان کرد: نتیجه این پروژه این شده است که مسئله خشونت خانگی یک مسئله فراگیری در کشور است و باید برای آن کاری انجام داد، براین اساس یک لایحه‌ای و یک قانونی را برای مقابله با خشونت خانگی تدوین کردند تا برای آن کاری اساسی انجام دهند.

وی گفت: این کار اساسی‌ به عمر دولت اصلاحات نرسید و در دولت احمدی‌نژاد یک متنی آماده شد که مجموعه‌ای از مواد قانونی را برای مقابله با خشونت به همراه داشت و ما نیز یک جلسه نقدهای رویکردی بر آن داشتیم و حرفمان این بود که رویکرد لیبرال بر این متن حاکم است و این متن بومی نیست و بیشتر ترجمه کارهایی است که دیگران و نهادهای بین‌المللی انجام داده‌اند.

رئیس پژوهشکده زن و خانواده افزود: در دولت اعتدال و در زمان مدیریت خانم ملاوردی متنی تنظیم شد که تعیین و تکلیف برای قوه قضائیه می‌کند و مجازات‌هایی در نظر گرفته می‌شود، این متن را در اواخر زمان آیت‌الله لاریجانی به قوه قضائیه فرستادند و در قم به دست ما رسید.

وی تصریح کرد: در مصاحبه‌ای خانم دکتر ابتکار اظهار نگرانی کردند که لایحه دولت به قم آمده و استدلالش این بود که بالاخره نظر فقهی را از شورای نگهبان در روز آخر خواهیم گرفت و متن را معطل نکنید تا به مجلس بیاید.

زیبایی نژاد بیان کرد: در مجلس؛ این معطلی اتفاق افتاد و متن اینجا آمد و یک متن دیگری در قوه قضائیه تولید شد و در دوران آیت‌الله رئیسی دستور بررسی مجدد دادند، دولت متن قوه قضائیه را ظاهراً اصلاح نکرده و یک‌چیز دیگری تدوین کردند و دولت نیز ساختار متن قوه قضائیه را بهم زده و یک متن دیگری را تدوین کرده و به مجلس فرستاده است.

وی عنوان کرد: ازنظر شکلی متن دولت منسجم‌تر به نظر می‌رسد، اما ازنظر محتوایی تفاوت‌هایی وجود دارد،اصولاً قانون‌نویسی و سیاست نویسی در کشور ما یک اشکال اساسی دارد و فاقد پیوست تحلیلی است و منطق حاکم بر آن مشخص نیست.

رئیس پژوهشکده زن و خانواده اظهار داشت: یعنی مشخص نیست آمار خشونت علیه زنان در جامعه ما روند رو به رشدی دارد و یا ندارد و از سوی دیگر پیامدهای خشونت تبیین نشده است، مثلاً سند تحول در تعلیم و تربیت دارای یک پیوست 300 صفحه‌ای است و مسیر پژوهش و کار علمی و منطق حاکم بر آن مشخص است.

وی تصریح کرد: ضعف قانونی و خلاء‌ها در پیوست تحلیلی می‌آید اما در لایحه دولت یک مقدمه داریم و در طرح مجلس آن مقدمه نیز وجود ندارد و مستقیم به سراغ ماده‌قانونی می‌رود، در این لایحه دولت می‌خواهد نشان بدهد که خشونت علیه زنان چقدر مهم است اما خشونت علیه مردان شاید این‌قدر مهم نبوده که حساسیتی نسبت به آن داشته باشند.

 زیبایی نژاد خاطرنشان کرد: در پیوست تحلیلی میزان خشونت علیه زنان و ارجاع به پزشکی قانونی و حاد بودن خشونت احصاء و بررسی می‌شود اما در این لایحه این مسائل دیده نشده است.

وی گفت: در کشورهای غربی آمار خشونت علیه مردان رشد پیداکرده و در کشور نیز از سه درصد به فاصله یک سال به 5 درصد رسیده است، اما می‌بینیم مردان انگیزه‌ای برای گزارشگری خشونت علیه خودشان را ندارند،چون حمایت دریافت نمی‌کنند و بیشتر تحقیر می‌شوند.

رئیس پژوهشکده زن و خانواده افزود:بنابراین منطق حاکم بر روح حاکم بر این سند این است که خشونت علیه زنان به لحاظ نوعی و  تعداد به‌گونه‌ای است که نمی‌شود نسبت به آن ساکت ماند، مسئله بعد بازدارندگی سیستم مجازاتی‌ و سیستم تربیتی است.

وی عنوان کرد:برای این‌که لایحه‌ای تدوین می‌شود طول و عرض آن باید با مسائل تناسب داشته باشد، همچنین باید قانون مسئله را حل کند نه اینکه مسئله را جابجا کند، در بسیاری از مواقع، قوانین و سیاست‌ها و برنامه‌هایی که تدوین می‌کنیم به جابجایی مسئله‌مان منجر می‌شود.

 زیبایی نژاد بیان کرد: اینکه در برخی از موارد بخواهیم خشونت حل شود ممکن است مسئله دیگری چون بی‌غیرتی و بی‌مسئولیتی مردان پیش بیاید، یعنی منظور از کنار گذاشتن خشونت این باشد که برخی از محدودیت‌ها و روابط را نادیده بگیرد.

وی تصریح کرد: در این لایحه، کرامت به معنای منزلت انسانی به‌عنوان یک ارزش ذاتی آمده است، یعنی صرف‌نظر از موقعیت اجتماعی و اموری مانند تحصیلات، قومیت، نژاد و مذهب و دیگر ویژگی‌های شخصیتی مبنای شخصیت و حقوق هر انسان اعم از زن و مرد است.

رئیس پژوهشکده زن و خانواده اظهار داشت: یعنی همه ابنای بشر کرامت دارند و هیچ‌کسی حق ندارد حرمت شمارا خدشه‌دار کند و حتی اگر از اقلیت‌های جنسی باشد و همجنسگرا هم که باشد در خیابان که می‌آید کسی نباید چپ نگاهشان کند.

وی گفت: ز نظر ما خشونت بر دو قسم شامل خشونت روا و خشونت نارواست؛ یعنی همه خشونت‌ها را نباید به ناروا تبدیل کرد، بسیاری از رفتارهای ناروا باکارهای فرهنگی حل می‌شود.

 زیبایی نژاد افزود: گاهی در ادبیات فمینیستی اقتدار مرد خشونت زا است و اگر اقتدار مرد خشونت زا باشد شما سیاست‌هایتان به سمت و سویی می‌رود که این اقتدار را کاهش دهید ازاین‌رو باید به پیوست تحلیلی توجه داشت.

وی بیان کرد: گاهی خشونت‌ها به دلیل نداشتن کرامت نفس و یا مشکلات اقتصادی است و ممکن است واکنشی باشد.

رئیس پژوهشکده زن و خانواده خاطرنشان کرد: وقتی لایحه از قوه مجریه به قوه قضائیه رفت چندین جلسه برگزار و مباحثی را با قوه قضائیه و دولت مطرح کردیم، اما گاهی تصویب این لوایح در حد یک عکس یادگاری گرفتن است و مشکلات را از کف جامعه حل نمی‌کند.

وی گفت: مثلاً درباره مسائلی چون مهریه به نرخ روز، اجره المثل، چند تا مشکل چقدر ما وقت کارشناسی‌مان را صرف کردیم که این چیزها را تصویب کنیم و چقدر روی زمین مشکلات زنان را حل کرد و چقدر زندگی و طلاق را سخت کردیم و موقعی که طلاق را خیلی سختش کنید انگیزه‌های بد بالا می‌آید.

 زیبایی نژاد عنوان کرد: طلاق چیز بدی است ولی اگر مسیرش را الکی سخت کردید طرف موقع ازدواج می‌گوید من بروم در ازدواجی که آخرش این‌قدر مخاطره است و قیدش را می‌زنم، پرهزینه کردی زندگی مشترک نیز همین تبعات را دارد.

وی افزود: وقتی مردی ندارد 300 سکه مهر بدهد به زن فشار می‌آورد تا طلاق بگیرد و این‌ها از آسیب‌های جدی است، مسائل روی میز در مورد مثلاً سو استفاده از زنان در فضای مجازی باید موردتوجه باشد و فایده قانون این است که به مسائل جدیدی بپردازد که تا دیروز نبوده است.

رئیس پژوهشکده زن و خانواده اظهار داشت: ما اجازه نباید بدهیم که جریان‌هایی مثل رومینا تکرار بشود، چطور می‌شود که یک جامعه‌ای فضایی را فراهم می‌آورد که یک پدری به قتل دخترش فکر کند.

وی بیان کرد:  نظام تربیتی خشونت زاست، هر نظامی که تمایزات زن و مرد را نبیند و دختر و پسر را در یک نظام آموزشی مشترک با مضامین مشترک آموزش بدهد این خشونت زا است،دختر و پسر امروزه با انبوهی از تمایزات وارد زندگی مشترک می‌شوند که هیچ تصوری از آن ندارند و این تمایزاتی که می‌توانست منشاء جذابیت این‌ها برای همدیگر شود، منشاء اختلافشان می‌شود.

انتهای پیام/ 137