قم نيوز
: قم نیوز: به ابتدای شهر که می‌رسی در بدو ورود تابلوی «به شهر کریمه اهل بیت خوش آمدی» نظر شما را به خود جلب می کند. جمله کوتاه است اما یک دنیا پیام برای مخاطب خود دارد.
سه شنبه ۲۶ خرداد ۱۳۹۴ ساعت ۰۴:۰۳
کد مطلب : 30838
منبع : خبرگزاری فارس
قم نیوز گزارش می‌دهد
سیمای شهری قم و تبلور معنویت / المان‌هایی که هویت سازند
بدون شک نخستین صحنه‌ای که به محض ورود به یک شهر دیده گردشگران را به دنبال خود می‌کشد وجود المانها و نمادهای آن شهر است که برخلاف ظاهر ساده شان هزاران معنا در خود دارند. این المانها در حقیقت نشانی از فرهنگ و رسوم آن شهر و دیار هستند. نصب این نمادها در میادین اصلی شهر و در ورودی‌ها، ذهن افراد را با خود درگیر می‌کند تا حدی که با اسکان در آن شهر به مدت چند روز آن را مشخصه‌ای برای شناخت شهر می‌دانند.
به عنوان مثال تهران را با میدان آزادی و برج میلادش می‌شناسند و سنندج را با مجسمه آزادی که در یکی از میادین اصلی این شهر قرار گرفته است.
در استان قم نیز این المانها و طرح‌های مذهبی مهمترین شاخصه استانی به‌شمار می‌رود و برای مردم شناخته شده است. این نمادها اندیشه سازی مثبتی نسبت به این شهر را در بازدیدکنندگان ایجاد می‌کند به گونه ای که با اضافه شدن این المانها ساختار مذهبی شهر تقویت می‌شود و زائران و مسافران می‌توانند همزمان با بازدید از نقطه نقطه شهر جلوه‌هایی از معنویت را ببینند و به خاطر بسپارند.
المانها و نقش موثر آنها در توسعه گردشگری
از آن نظر که شهرها به عنوان نخستین فضای کانون جذب گردشگران محسوب می‌شوند باید به این مهم توجه ویژه داشت و با پیشرفت در صنعت گردشگری تأثیر بسزایی را در توسعه اقتصادی و فرهنگی شهر ایجاد کرد. همین جلوه‌ها و نمادهای شهری که از آنها به عنوان المان یاد می‌شود یکی از عوامل مهم در توسعه گردشگری به حساب می‌آیند؛ همین جلوه‌های شهر هستند که هویت و شخصیت شهر را آشکار می‌کنند بنابراین اگر در طراحی المانها اصول اساسی مد نظر رعایت شود زمینه لازم برای توسعه گردشگری و در نتیجه بهبود کیفیت شهری نیز فراهم می‌آید.
همه ساله در استان قم به مناسبت‌های گوناگون ده‌ها اثر حجمی و غیر حجمی توسط شهرداری در فضای شهری مانند میادین و... نصب می‌شود و در صورتی که این اقدام به درستی هدایت شود نقش غیر قابل انکاری در ارتقاء کیفیت این فضاها ایجاد می‌کند. بنابراین نصب المان‌های اسلامی در فضای شهری قم می‌تواند در بهبود وضعیت گردشگری نقش به سزایی ایفا کند.
البته خوشبختانه در سال‌های اخیر، مدیران و مسئولان شهری و محلی استان قم تصمیم گرفتند با احیای نمادها و نشانه‌هایی در راستای معماری اسلامی در زنده نگه داشتن روح معنوی شهر اهتمام ورزند چرا که با طراحی اینگونه نمادها در شهری مانند قم رویکرد هویت بخشی و خاطره انگیز بودن در کالبد شهر تحقق پیدا می‌کند تا حدی که جزیی از زندگی عامه مردم می‌شود. هم اکنون نیز با ادامه این روند توسط نهادهای گوناگون شهر و توأم با فرهنگ مردم استان گامی به سوی نهادینه شدن ارزش‌های ملی و دینی شهر قم برمی داریم.
حجت الاسلام محمدصادق صالحی‌منش استاندار قم در همین زمینه با تاکید بر مذهبی بودن استان و نقش المانها در ترویج مذهب اظهار کرد: از آنجا که استان قم همواره میزبان زائران کریمه اهل بیت (ع) است افزایش نمادها و المان‌های مذهبی برای به‌خاطر سپردن قم در ذهن مسافران الزامی است.
وی در خصوص نقش المانها در تقویت و ترویج اصل نماز ابراز کرد: اگرچه وضعیت اقامه نماز در سازمانها و نهادهای استان مقدس قم مطلوب است اما این کفایت نمی‌کند و مسئولان استانی با مشورت شهروندان قمی باید در طراحی و نصب المان‌هایی با موضوع نماز در گوشه گوشه استان اهتمام ورزند.
استاندار قم با اشاره به اهمیت نماز در اسلام خاطر نشان کرد:از آنجا که نماز پایه و اصل دین به‌شمار می‌رود و در رأس همه امور است،ارائه این طرح‌ها با پشتوانه فکری مسئولین استان زمینه گسترش فرهنگ نماز را فراهم می‌آورد.
در نوروزی هم که گذشت قم شاهد اقدامات ارزشمند مسئولین استانی و محلی در خصوص نصب المانها بودیم.
یکی از این اقدامات نصب و طراحی المان یادبود حضور امام خمینی (ره) در مسجد چهل اختران در شب ۱۵ خرداد سال ۴۲ بود. این المان نیز معانی و مفاهیم متعددی را برای علاقمندان زنده می‌کرد که از مهمترین آنها خیزش اهالی انقلاب منطقه چهل اختران به ویژه بانوان در قیام ۱۵ خرداد و حضور معنوی امام (ره)در آن ایام و زنده کردن یاد آن ایام در دل پیشکسوتان انقلاب و دفاع مقدس بود.
نقش روانشناسی در معماری و شهرسازی
علاوه بر اینکه ارائه این طرح‌ها فرصتی برای ساماندهی بصری شهر به حساب می‌آید و موجب رضایت شهروندان و جذب گردشگران می‌شود از تأثیر آن بر روان آدمی نمی‌توان چشمپوشی کرد. معماری هرشهر و محیط کالبدی آن نقش بسزایی در رفتار انسان‌ها دارد و راهکارهای ارتقاء سلامت روان به وسیله آن مهیا می‌شود؛ اما این نقاط مثبت نیز تنها در سایه ارائه طرح توسط افراد خلاق و مبتکر روی می‌دهد که مهمترین نقطه نظرشان فرهنگ و تاریخ شهر است و عدم توجه به این اصل را معادل نابودی هویت شهر می‌دانند.
اهمیت این امر تا جایی است که در استان قم نصب صدها المان مذهبی هم بسیار کم به چشم می‌آید و علت آن چیزی نیست جز حجم انبوه سازه‌های بتنی و ساختمان‌های بلندمرتبه. امروزه این همه ترافیک در استان و ساختمان‌های بلندمرتبه جایی برای دیدن جلوه های معنویت باقی نمی گذارد.از این جهت به گفته امیر دالایی کارشناس ارشد شهرسازی در طراحی المانها و نمادهای اسلامی این شهر توجه ویژه به فراگیر شدن ترافیک و انبوه جمعیت و ساختمان‌های بلند یک اصل مهم به شمار می‌رود.
در پایان باید گفت به امید آنکه با ارتقای نقش المان‌های شهری شاهد زنده سازی فرهنگ شهری قم بوده و نهادینه شدن سبک نشانه سازی و نشانه پروری به منظور رساندن موضوع و مفهوم چه به صورت مستقیم و چه بصورت انتزاعی را به‌صورت فراگیر مشاهده کنیم. امیدواریم که با اقدامات شایسته مسئولان شهر و کشور و مشارکت مردمی نتایج آن را به سمت خاطره پروری به گونه‌ای کاملا ملموس در کالبد شهر احساس کنیم.
انتهای پیام/۱۳۲
آخرین عناوین
