چگونه مطالعه کنیم؟

به گزارش قم نیوز کارگاه آموزشی «مهارت روش‌های مطالعه» در سومین روز پیش رویداد آموزشی جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها با حضور طلاب سطح دو این مؤسسه علمی حوزوی برگزار شد.

در این کارگاه، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن اسلام‌پور استاد و پژوهشگر حوزه به تبیین چستی، چرایی و چگونگی روش‌های مطالعه پرداخت.

استاد و پژوهشگر حوزه در ابتدای این کارگاه، اظهار داشت: بزرگترین سرمایه، انسان تفکراست و بهترین ابزار برای تفکر مطالعه است، مطالعه بهانه ای برای تفکر است.

حجت‌الاسلام اسلامپور به معرفی منابع در زمینه روش‌های مطالعه پرداخت و مهم ترین منبع در این زمینه را کتاب «روش‌های یادگیری و مطالعه» تألیف دکتر علی اکبر سیف، انتشارات دوران معرفی کرده و افزود: در سایت گوگل محقق انواع مقالات علمی _ پژوهشی در این زمینه وجود دارد که می‌توان به راحتی دانلود و استفاده کرد.

وی در ادامه به تبیین تعریف، چگونگی و چرایی مطالعه پرداخت و تصریح کرد: مطالعه فرایندی است که از نگاه به الفاظ، نشانه‌ها و با در نظر گرفتن قرائن به دریافت پیام منجر می‌شود و با دانسته‌ها و دریافت‌های قبلی مرتبط باشد و به برداشت کامل‌تری منجر شود.

استاد و پژوهشگر حوزه تأکید کرد: اگر سرعت گیرایی پیام بالا باشد؛ تندخوانی صورت می‌گیرد، در مطالعه باید دقت شود که متناسب هدف از کدام روش باید بهره برد.

حجت‌الاسلام والمسلمین اسلامپور عنوان کرد: ما برای تعیین سیر مطالعاتی و برای تعیین نوع و روش مطالعه و تعیین هدف باید مطالعه اجمالی را بلد باشیم. ما در مطالعه اجمالی هدف و وقت و نوع مطالعه را تعیین می‌کنیم، اینکه چقدر باید برای مطالعه اجمالی وقت تعیین کنیم، مهم است.

وی با بیان اینکه مطالعه اجمالی یک مطالعه غریزی است، به شیوه مطالعه اجمالی اشاره کرد و افزود: قبل از هر مطالعه ای باید مطالعه اجمالی باشد، این نوع مطالعه مقدمه هر نوع مطالعه یا حتی مطالعه نکردن است؛ یعنی قبل از تندخوانی، دقیق‌خوانی، مطالعه انتقادی، تجسسی، زیباشناختی (مطالعه برای پاسخگویی به ذوق و لذت بردن) و غیره باید مطالعه اجمالی شود.

استاد و پژوهشگر حوزه و دانشگاه یادآور شد: در مطالعه اجمالی به فهرست و ساختار کتاب توجه می‌کنیم، سختی یا راحتی، مفید یا غیرمفید بودن و تکراری یا غیرتکراری بودن کتاب باید مشخص شود، نکته دیگر اینکه این کتاب به چه سؤالاتی جواب می‌دهد.

حجت‌الاسلام والمسلمین اسلامپور بیان داشت: مطالعه دقیق مطالعه ای است که حاشیه نویسی، خط کشی و خلاصه نویسی دارد. اگر بخواهیم عمیق بخوانیم و سطحی نگر نباشیم باید دقیق درس بخوانیم. خلاصه مطالعه دقیق این است که بیشتر لذت می‌بریم، زیرا با عمق مطلب بیشتر آشنا می‌شویم.

وی خاطرنشان کرد: مطالعه مؤثر زمانی محقق می‌شود که خواننده حضور مؤثر داشته باشد که این امر با نقل سؤالات و حاشیه نویسی او بر مطلب قابل فهم است.

استاد حوزه بیان داشت: در مطالعه دقیق دنبال این هستیم که سؤال اصلی را بتوانیم جواب دهیم، همچنین سؤالات فرعی و سؤالات فرعیِ فرعی چیست؟ اگر این سؤالات را کشف کردید، مطالعه دقیق درست است.

وی افزود: برای مطالعه دقیق حتما حاشیه می‌زنیم، یعنی ذهن با مطالب کتاب درگیر می‌شود، برای مطالعه دقیق باید علامت بزنیم، سه نوع علامت به کار می‌بریم و مطالب اصلی، فرعی و فرعیِ فرعی را مشخص می‌کنیم. آخرکار مطالعه دقیق، نموداری رسم کنیم که با رنگ‌های علامت هماهنگ است و نمودار باید با رنگ‌ها هماهنگ باشد.

حجت‌الاسلام والمسلمین اسلامپور تصریح کرد: ما در مطالعه دقیق باید خلاصه ای از چند صفحه بیان کنیم و اگر نتوانیم خلاصه بنویسیم، مطالعه دقیق نبوده است.

وی با بیان اینکه در مطالعه تجسسی سه بار سؤال قبل، حین و بعد از مطالعه وجود دارد، گفت: مطالعه انتقادی این است که ما مطلب را می‌خوانیم و موافقت و مخالفت و چرایی آن را در نظر می‌گیریم که این مطالعه پس از مطالعه دقیق است. مطالعه تندخوانی به همه مطالعه‌ها مربوط می‌شود.
انتهای پیام / 137