از ضرورت خوب درس خواندن تا مجاهدت برای بازسازی حوزه ایده آل

به گزارش قم نیوز آغاز سال تحصیلی 96 – 97 حوزه‌های علمیه، بهانه خوبی بود تا جمعی از طلاب حوزه‌های علمیه به محضر رهبر انقلاب برسند و از سخنان معظم له توشه برگیرند؛ توشه‌ای که نه تنها برای امسال، بلکه برای طول دوران تحصیل آنان، راهگشا و الهام بخش است.
این نوشتار می‌کوشد تا این بیانات بسیار مهم را در پنج سرفصل، خلاصه و به طالبان علوم آل محمد (ص) تقدیم دارد:

1. باید خوب درس بخوانید
این نکته، نخستین و شاید یکی از اساسی‌ترین رهنمودهای رهبر بصیر انقلاب به همه طلاب بود؛ آنجا که فرمودند:
"درس خواندن را دستِ کم نگیرید. این حرفهایی که شما زدید، این عبارات خوب، این مطالب خوب، معنایش این نیست که شما خوب درس خوانده‌‌اید؛ معنایش این است که شما خوش ‌فکرید، خوش ‌بیانید؛ امّا آیا درس هم خوب خوانده ‌اید؟ ... بچّه‌های عزیز من! بدانید اگر درس نخوانید؛ نمی‌توانید تأثیرگذارِ خوبی باشید ... اگر می‌خواهید افکارتان، پیشنهادهایتان، خصوصیات برجسته‌‌ای که روحیّه‌ شما بحمدالله از آن برخوردار است، در جامعه تأثیر بگذارد، باید باسواد باشید، باید درس بخوانید، باید ملّا باشید. درس را جدّی بگیرید ... ما در بین روحانیّون کسانی را داشتیم که از لحاظ مبارزه چیزی کم نداشتند؛ امّا از لحاظ علمی، نصاب لازم را نداشتند؛ اینها نتوانستند تأثیر قابل توجّهی در پیشرفت این مبارزه یا در ایجاد این حرکت عظیم بگذارند.
آن کسی توانست که مثل امام، در حدّ نصاب کامل بود.
پس درس بخوانید و خوب هم درس بخوانید."

2 . حوزه ایده آلِ خود را بیافرینید
و اما سرفصل دوم بیانات حضرت آقا در این دیدار، ضرورت ایجاد حوزه مطلوب از نگاه طلاب فرهیخته منتقد و البته توسط خود آنان است:
"شما انتقادهایی به حوزه دارید؛ خیلی خب! این حوزه ‌ای که شما می‌خواهید و به قول شما الان وجود ندارد، این را شما به وجود بیاورید. حوزه را اراده‌ شما و خواست شما به وجود می‌آورد؛ بله، شما آن جایگاه مدیریتی و پشتیبانی‌های منابع مالی‌ را ندارید که بخواهید مثلاً یک تصمیمی بگیرید و فوراً عمل بکنید؛ امّا تحقق خواسته‌‌های مطلوب، صرفاً با داشتن یک مدیریت و داشتن منابع مالی به دست نمی ‌آید، حتّی گاهی با داشتن آنها هم به دست نمی‌‌آید؛ چیز دیگری لازم است. آن چیز دیگر همان است که شما دارید: انگیزه، میل، وضوحِ مطلوب و غایت مورد نظر؛ اینها لازم است.
این حوزه مطلوب را هم باید با مبارزه به دست آورد؛ البته مبارزه در اینجا به معنای تلاش، مجاهدت، گفتن، فکر کردن، همفکری کردن و متشکّل شدن است.
بنابراین، این حوزه را شما درست کنید. البتّه ما وظیفه داریم کمک کنیم به شما؛ آقایان مدیران حوزه وظیفه دارند تسهیل کنند کارها را؛ امّا آنچه باید در آینده به ‌وجود بیاید، سنگینیِ بارِ مسئولیّتِ آن را بر دوش خودتان احساس کنید.
شما هستید که باید این کارها را انجام بدهید."
و اما نکته دیگری که حضرت آقا در این دیدار اشاره کردند و می‌توان آن را در ذیل همین سرفصل مورد توجه قرار داد؛ همانا ضرورت ارائه پیشنهادهای عملی از سوی طلاب ایده پرداز است:
"پیشنهاد عملی باید داد. هر پیشنهادی که می‌خواهید بدهید، نگاه کنید ببینید چقدر قابل عملی شدن است ... برنامه، چیزی فراتر از هدفگذاری است؛ هدفگذاری، برنامه نیست.
برنامه عبارت است از کشیدن راه، کشیدن جاده به سمت مقصد؛ این برنامه است، به این می‌گویند برنامه.
اگر چنانچه شما جادّه‌‌ای که می‌خواهید بکشید، خصوصیّات و ممیّزات زمین را در نظر نگیرید و خودتان را آماده نکنید برای برخورد با این خصوصیّات، خیلی زود دچار مانع می‌شوید ... وقتی اینها را قبلاً پیش ‌بینی نکردید و در برنامه نگنجاندید و برنامه را بر اساس واقعیّت زمین تنظیم نکردید، طبعاً گیر می‌کنید.
برنامه را با توجّه به واقعیّتها و آن چیزی که می‌شود عمل کرد؛ باید نوشت."

3 . حوزه‌های علمیه باید انقلابی بماند
ضرورت انقلابی ماندن حوزه‌های‌علمیه نکته ای نیست که فقط در همین دیدار و از سوی رهبری معظم انقلاب عنوان شده باشد، چراکه کلیدواژه انقلابیگری و به‌ویژه در حوزه‌های علمیه، بارها و بارها از سوی معظم له مورد تأکید قرار گرفته است:
"انقلاب ادامه‌ دارد. اینکه بعضی‌ها اینجور القا کنند، اینجور بنویسند و بگویند که خب، انقلاب یک حادثه‌ ای بود، تمام شد؛ برگردیم به زندگی عادی، این خیانت به انقلاب است؛ انقلاب تمام نمی‌شود.
انقلاب، هنجارهای گذشته را به هم می‌ریزد؛ هنجارهای جدیدی را در جامعه به وجود می‌‌آورد. حفظ این هنجارهای جدید، تداوم انقلاب است و اینها سخت است، اینها کارهای مشکلی است. همان دست‌ها و همان قدرت‌هایی که با اصل انقلاب با همه‌ وجود مخالف بودند و کارشکنی می‌کردند، با همین تداوم هنجارهای انقلابی هم مخالفت خواهند کرد؛ دشمنی خواهند کرد؛ کما اینکه می‌بینید دارند می‌کنند. بنابراین اگر انقلاب مبارزه لازم داشت تا به پیروزی برسد، امروز هم مبارزه لازم است تا بتوانیم این هنجارهای انقلاب را تثبیت کنیم."

4 . ضرورت استفاده از ویژگی‌های جهان امروزی
درباره این سرفصل، حضرت آقا به چهار ویژگی مهم دنیای امروزی اشاره داشتند که به این شرح است:
الف . ضرورت استفاده طلاب از جریان اسلامی موجود در کشور
ب . لزوم استفاده از خلأ فکری موجود در جهان
ج . آماده بودن وسائل رساندن پیام بویژه با توجه به وجود فضای مجازی
د . ضرورت استفاده از کثرت سوال‌های موجود و همچنین وجود ذهن‌های خلاقی که مرتبا سوال می‌آفرینند و منتظر جواب منطقی هستند.

5 . ضرورت تمسک به تقوا در کنار تداوم تلاش‌ها و کوشش‌ها
توصیه بسیار مهم دیگر حضرت آقا به حوزویان، ضرورت استمرار تمسک به تقوا و عبادت در کنار مجاهدت و تلاش علمی و عملی است:
"کار شما، کار پیغمبران است؛ هم حرفتان سبز خواهد شد و بلاشک پیش خواهد رفت، هم توفیقات الهی شامل حالتان خواهد بود؛ یعنی خدای متعال کمکتان می‌کند:
اِنّا لَنَنصُر رُسلنا وَ الَّذین آمَنوا فِی الحَیاه الدُّنیا
خداوند نصرت می‌کند شما را و همچنین مثل انبیا، بلاشک دشمنان و مخالفین و معارضینی هم خواهید داشت، پس همان وضعیّت است؛ خود را برای آن آماده کنید ... .
خودتان را آماده کنید برای پنجاه سال، شصت سال، هفتاد سال تلاش کردن و کار کردن و زحمت کشیدن و بدانید که در پایان این راه، دنیا دگرگون خواهد شد بر اثر تلاش شما و بدون تردید به سمت مطلوب پیش خواهد رفت؛ حتماً اینجور خواهد شد .. .
بدانید این راه احتیاج دارد به تقوا. بدانید بهترین تبلیغ، تبلیغی است که شخصیّت عملی شما نسبت به آن اهداف و آرمانهای شما انجام خواهد داد و اثری که خواهد گذاشت:
مَن نَصَبَ نَفسه لِلنّاس اِماما فَلیَبدَأ بِتَعلِیم نَفسه قَبل تَعلیم غَیرِه
اوّل روی خودمان باید کار کنیم. اینکه در گذشته برخی از رؤسای مدارس، سحر می‌رفتند، نگاه می‌کردند ببینند کدامیک از طلبه‌ها دارد نماز شب می‌خواند و کدام نمی‌خواند، یعنی مراقبت می‌کردند که طلبه حتّی ‌المقدور از نماز شب محروم نماند؛ خیلی حرف پُرمعنایی است.
البتّه آن روز این کار آسانتر بود؛ امروز با تلویزیون و سریال‌های تلویزیونی و از اینها حرفها، کار مشکل است، اما این کار مشکل را باید شما انجام بدهید.
امروز شما جوان‌ها، راه خدا، راه توسّل، راه دعا، راه بهره‌مندی از ادعیه‌ زاکیه‌ حضرت بقیّت الله (ارواحنا فداه) را برای خودتان باز کنید؛ راه استفاده‌ی از این دعاهای مأثوری که از ائمّه رسیده برای خودتان باز کنید، از اینها استفاده کنید ... خود همین دعاهای صحیفه‌ سجّادیّه ... این باب را برای خودتان باز نگه دارید.
و البته پرهیز از گناه، اساسی ‌ترین کارهاست ... ."
کوتاه سخن آنکه اگر طلاب بتوانند همین توصیه‌ها را در طول تحصیل خود و حتی در طول تدریس و تحقیق و پژوهش و تبلیغ خود به کار گیرند، قطعا رُشدی بی نظیر در حوزه‌های علمیه و تأثیرگذاری حداکثری آنها محقق خواهد شد.
انتهای پیام/136