تفاوت علوم انسانی و علوم تجربی در نجات انسان ها

به گزارش قم نیوز، آیت الله محی الدین حائری شیرازی در ششمین نشست از سلسله نشست های تخصصی حکمت هنر ویژه طلاب هنرمند که در نگارستان اشراق برگزار شد، اظهار داشت: از عجایب قرآن این است که دو جریان نشانه های خداوند در آفاق و انفس را به خوبی بیان می کند و می فرماید «سَنُريهِمْ آياتِنا فِي الْآفاقِ وَ في‏ أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ أَ وَ لَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ شَهيد»؛ قرآن خبر می دهد که در زمان حیات تو ای پیامبر، این اتفاق نمی افتد، سال ها بعد این جریان در عالم واقع می شود که ما آیات خودمان را به آنها هم در آفاق و هم در انفس نشان می دهیم تا برای آنها حقیقت واضح شود.

استاد حوزه علمیه قم افزود: انسان در علوم انسانی هر کاری کرده، با شکست رو به رو شده و از روی شکست، خاضع نسبت به دین می شود؛ در این حوزه، بشر هر چیزی که کشف کرده، نتیجه اش شکست بوده است. روشن ترین مثال آن مسأله امنیت است. بشر امروزی بیشتر از آنکه که برای زنده ماندن خود هزینه کند، برای امنیت خود هزینه کرده است. در عصر حجر نهایت خطری که وجود داشت این بود که انسانی با بازوی خود سنگی را به سر انسان دیگر بزند که یا او را مضروب کند یا او را به قتل برساند. اما امروز موشک قاره پیما جای بازو و دست را گرفته، کلاهک هسته ای جای سنگ را گرفته، کشته شدن یک شهر،‌ جای یک سر را گرفته. حال باید گفت که بشر امروز به امنیت رسیده یا به تعادل وحشت دست پیدا کرده است؟

وی با بیان این که بشر به شرق و غرب تقسیم شده است، گفت: شرق پیروزی خود را در از بین بردن غرب می داند و غرب پیروزی خود را در از بین بردن شرق می داند. چیزی که در این میان مهم نیست، انسان است.

آیت الله حائری شیرازی اظهار داشت: هر پیروزی که در ابزار جنگی به دست بیاید، عزایی برای انسانیت است و انسانیت باید از این پیروزی ها سیاه پوش شود؛ اگر می توانید موردی بیاورید که بشر با علوم انسانی مسئله ای را همانند علوم تجربی حل و بر طرف کرده باشد؛ تا کنون اقدامات بشر در علوم انسانی ابزاری برای از بین بردن خود بوده است.

وی به تفاوت علوم انسانی و تجربی پرداخت و تصریح کرد: علوم تجربی سرتاسر موفقیت است؛ تفحص در اعماق اقیانوس ها درس توحید و خداشناسی است. حال یک مورد مطرح کنید که علوم انسانی(سیاست، اقتصاد، مدیریت، تربیت، اخلاق، خانواده) حرفی زده باشد و این حرف مشکلی را حل کرده باشد. در تمام رشته های علوم انسانی آنچه که بشر انجام داده، تیشه به ریشه خود زده است.

استاد حوزه علمیه قم گفت: اگر با علوم انسانی اسلام را احیا کرده بودیم، همه این مشکلات حل می شد. در مسأله هنر، زیرساختتان علوم انسانی اسلامی است. انسان را تعریف کنید تا بتوانید هنر را تعریف کنید؛ هنر اسلامی به این معنا است که انسانِ اسیر دنیا شده را آزاد کند؛ هنر اعتراض دارد. زبان رسا، برنده، ماندگاری و قدرت دارد؛ اما این صفات اعم از هنر منفی و مثبت است؛ نفس هنر قطع نظر از این که مثبت یا منفی، نور یا ظلمت، مال راکب باشد یا مرکب، این خصوصیات را دارد.

انتهای پیام / ۱۳۶