شکوه قربانی کردن در اطعام نیازمندانخونی که باعث بخشش گناه می‌شود

به گزارش قم نیوز سمانه سادات فقیه سبزواری درباره قربانی نوشت: عید قربان، عید شرافت بنی آدم است و کرامت انسانی‌اش؛ جشن رها شدن از قید پدرانی است که جان فرزند خویش را نذر قربان‌گاه‌ها می‌کردند. عید قربان، عید سربلند بیرون آمدن از امتحان عبودیت است. عید قربان، نقطه عطف آزادی است در تاریخ اسارت‌ها و بردگی‌هایی که بر انسان تحمیل شده بود.

عید قربان، سرآغاز حکومت توحید است و تولد ایمان و مرگ تردید. چه زیباست حکمت قربانی کردن و چه اندیشه والایی در پس آن پنهان شده.

در این راستا برای رسیدن به حکمت و معرفت عید قربان و ضرورت قربانی کردن با حجت الاسلام محسن مسلمی از اساتید حوزه و دین پژوه به گفت‌وگو پرداختیم که به شرح زیر است:

«قربان» چیست و چرا روز دهم ذی‌الحجه را عید قربان می‌نامند؟

قربان؛ کارهای نیکی است که انسان به وسیله آن بخواهد خود را به رحمت خداوند نزدیک کند. بنابراین عمل نیکی که انسان انجام دهد تا بدان وسیله خویشتن را به رحمت حق تعالی نزدیک سازد، آن کار را قربان گویند که در این راستا نبی مکرم اسلام(ص) می‌فرمایند «نماز موجب تقرب و نزدیکی هر پرهیزکار به رحمت پروردگار است».

از جمله اعمالی که حجاج در روز دهم ذی‌الحجه در سرزمین منا بعد از رمی جمره عقبه انجام می‌دهند، کشتن شتر یا گاو و یا گوسفند و انفاق آن به مستحقین است تا به وسیله این عمل نیک به رحمت پروردگار نزدیک شوند که آن را قربان گویند بنابراین قربانی برای امتثال امر خداوند متعال و تقرب به سوی اوست.

نام دیگر عید قربان چیست؟

نام دیگر عید قربان، عید اضحی است و به این دلیل آن را اضحی می‌گویند که از ماده (ضحی) به معنای ارتفاع روز و امتداد نور آفتاب است و هنگامی که خورشید بالا می‌آید (قبل از ظهر) و آن موقع را ضحی گویند، چنان‌که در قرآن کریم آمده است «والشمس وضحیها» و چون حجاج موقع بالا آمدن آفتاب قربانی می‌کنند و قربانی را اضحیه یا ضحیه گویند، بدین سبب روز دهم ذی‌الحجه را که قبل از ظهر آن، عمل قربانی انجام می‌شود، عید اضحی نیز گفته‌اند.

پیشینه قربانی کردن به چه زمانی باز می‌گردد؟

تاریخ قربانی کردن به زمان‌های بسیار قدیم باز می‌گردد بهتر است که بگوییم که این رسم از زمان حضرت آدم ابوالبشر(ع) معمول بوده و در ادیان گذشته نیز جزو مقررات دینی به شمار می‌آمده است.

لزوم قربانی کردن چیست و چه معنایی دارد؟

قربانی کردن به معنی فدا کردن مال و انفاق آن در راه خدا است؛ کشتن حیوان اشاره به کشتن نفس اماره است، مرد خداشناس با شمشیر برنده عقل و ایمان، حیوان نفس را که دائماً وی را به کارهای زشت وا می‌دارد مقتول سازد و خانه دل را از لوث نفس لئیم پاک گرداند و آن را در راه حق و پیشگاه محبوب قربانی کند و حج اکبر نماید که اگر نفس اماره و خواهش‌های او کشته نشود و آرام نگیرد، هرگاه تمام نعمت‌ها و ثروت‌های دنیوی در اختیارش باشد و زمین و آسمان را ببلعد بازهم سیر نمی‌شود و ندای هل من مزید دارد.

چرا در مکه عمل قربانی کردن توسط حجاج صورت می‌گیرد؟

کمک‌رسانی به اهل حجاز یک اصل است. اگر از این سال‌ها که حجاز کشوری وابسته و بازارش نمایشگاه اجناس شرق و غرب شده بگذریم و به چند سال قبل برگردیم، می‌بینیم که مردم حجاز چندان راه درآمدی نداشته‌اند. مکه شهر صنعتی و کشاورزی نیست، زمانی که آیه منع ورود مشرکان نازل شد عوام مکه ناراحت شدند که نصف زائران را مشرکان تشکیل می‌دهند و با منع ورود آنان، وضع اقتصادی ما به هم می‌خورد، لکن آیه نازل شد که اگر از فقر می‌ترسید، ما در آینده شما را بی نیاز می‌کنیم.

در روایات می‌خوانیم اولین قطره خون قربانی که ریخت، خداوند گناهان صاحبش را می‌بخشد

این وعده خداوند باید محقق شود. یکی از راه‌های تحقق آن مسئله خرید قربانی است، صدها هزار زائر خانه خدا، هر کدام یک گوسفند می‌خرند، گروه‌هایی به زندگی و نوا می‌رسند. در روایات مسئله کمک‌رسانی به مردم حجاز از طریق وسایل حمل و نقل و کرایه منازل و خرید هدایا و قربانی و داد و ستدهای زیادی که در موسم حج می‌شود، یک اصل معرفی شده و روی آن بسیار سفارش شده است.

وقتی که نبی مکرم اسلام (ص) با جمعی از مسلمانان به مدینه هجرت نمودند، اقتصاد مدینه در دست یهود بود. حضرت فوراً در کنار تأسیس مسجد به تأسیس بازاری که مرکز خرید و فروش مسلمانان باشد، اقدام فرمود و دستور داد که مسلمانان اجناس را مستقیماً به این بازار وارد کرده، از این بازار صادر نمایند. به علاوه کالاهای مورد نیاز را حتی‌الامکان خودشان تولید کنند و در این بازار به معرض فروش بگذارند.

چرا قربانی کردن یک اصل به شمار می‌رود؟

همان‌گونه که صفا و مروه از شعائر الهی است، مسئله قربانی هم از شعائر است. وجود قربانگاه و مسلخ و حرکت دادن شترهای پرگوشت و نحر کردن و تقسیم گوشت آن‌ها هم یک جلوه و شکوهی دارد.

در روایات می‌خوانیم اولین قطره خون قربانی که ریخت، خداوند گناهان صاحبش را می‌بخشد. اوقاتی که به خاطر تولد نوزاد یا ورود مسافر یا دفع بلا، در خانه، گوسفند ذبح می‌شود، در روح و روان و حرکت اهل خانه شور و نشاطی پدید می‌آید به هر حال ذبح صدها هزار گوسفند و نحر هزاران شتر، یک نوع جلوه و زیبایی بوده، مظهر روحیه ایثار دسته جمعی است که خود از شعائر الهی است.

چه اسراری در انجام عمل قربانی کردن نهفته است؟

یکی از مهم‌ترین اسرار قربانی کردن، سیر کردن گرسنه‌ها است که قرآن در این باره می‌فرماید: از گوشت‌هایی که قربانی می‌کنید هم خودتان بخورید و هم به قانع و معتر بدهید که قانع به معنای فقیری است که به آن‌چه می‌گیرد، قانع است.

معتر نیز فقیری است که علاوه بر تقاضای کمک اعتراض هم می‌کند. چه زیباست که هم استفاده خود حجاج و هم اطعام دیگران را کنار هم مطرح کرده است و این نشان دهنده بینش وسیع اسلام است که سفارش به خود را فراموش کنید نه دیگران را و در تقسیم گوشت و اطعام، پای بند تملق یا دعا و تواضع فقیر نباشید؛ او را سیر کنید، گرچه با شنیدن زخم زبان باشد.
انتهای پیام / 137

شکوه قربانی کردن در اطعام نیازمندان/خونی که باعث بخشش گناه می‌شود